Als jonge man was hij actief in de milieubeweging, de vredesbeweging en in culturele kringen. Met die achtergrond werd hij in 1979 lid van de Volksunie. In 1982 kwam hij voor het eerst op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen. In 1988 werd hij gemeenteraadslid en fractievoorzitter van “Samen” in De Haan. Deze gemeentelijke lijst is een samenwerkingsverband van mensen met diverse politieke overtuigingen en van onafhankelijken.
In 1988 werd Vandaele verkozen tot gemeenteraadslid. Hij kwam in de oppositie terecht. Zijn lijst droeg achtereenvolgend de naam ‘De Haan 2000’, ‘Samen 2000’ en ‘Samen’. 2000 was een spannende verkiezing. Vandaele kreeg de kans om burgemeester te worden als hij in coalitie ging met LB. Maar hij had zijn woord gegeven aan CD&V en hield zich aan die afspraak. CD&V daarentegen brak wel haar woord en ging zelf in coalitie met LB.
Een oud sprookje uit 2000: Bijlage
Verklaring voor wie de gebeurtenissen van 2000 niet kent:
Reus = Ivan Cattrysse
Reuzenkinderen = lijst LB
Bazaarkabouter = Emmanuel Monbaliu
Kerkkabouters = lijst CVP
Leider van de kerkkabouters: Stefaan Beirens
Boomkabouters = lijst SAMEN
Leider van de boomkabouters = Wilfried Vandaele
Elfjes = meer dan de helft van de kandidaten van SAMEN waren vrouw. Toen uniek in Vlaanderen!
Duinkabouters = lijst NU
Sneeuwwitje = Jenny Van Hecke
Op 2 januari 2006 werd hij als “oppositieleider” door de gemeenteraad van De Haan verkozen tot schepen van Cultuur, Bibliotheek en Archief, Onderwijs, Buitenschoolse opvang en Ruimtelijke Ordening. Hij kreeg hiervoor de steun van alle partijen in de gemeenteraad.
Voor de verkiezingen van 8 oktober 2006 besloot Samen in kartel met de lijst van de Burgemeester (LB) naar de verkiezingen te gaan: LB+SAMEN.
Met 1042 voorkeursstemmen was Vandaele de “best scorende man” op de nieuwe kartellijst.
Een nieuw sprookje uit 2006: Bijlage
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 werd het politieke landschap van De Haan flink dooreengeschud. Ondanks een uitstekende persoonlijke score (30% meer voorkeursstemmen dan in 2006) verhuisde Wilfried Vandaele naar de oppositie, waar hij opnieuw fractieleider werd van N-VA/SAMEN.
Overzicht van 30 jaar SAMEN Bijlage
Evaluatie deelname beleid SAMEN Bijlage