In 1984 ging hij aan de slag als algemeen secretaris van de Stichting Algemeen-Nederlands Congres, die de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen bevorderde. Hij hield zich bezig met heel concrete onderwerpen, zoals natuurgebieden die op de grens liggen (’t Zwin, Kalmthoutse Heide), grensoverschrijdend ziekenvervoer, banktarieven voor stortingen van het ene land naar het andere, grensoverschrijdend openbaar vervoer, enz.
Algemeen-Nederlands Congres in ‘s-Hertogenbosch (1994): v.l.n.r. Frank Houben, Commissaris van de Koningin Noord-Brabant; Wim Kooijman, Nederlands minister van Buitenlandse zaken; Luc Van den Brande, Vlaams minister-president; Wilfried Vandaele, algemeen secretaris.
Wilfried Vandaele reikt erepenning uit aan Tien voor Taal- presentator Robert Long in het tv-programma “Zeg maar Jessie” (30 maart 1991)
Gastspreker op congres van Europese Beweging Nederland, met o.a. toenmalig Nederlands cultuurminister Hedy d’ Ancona (Rotterdam, 1993)
In 1994 – na een officieel examen (jawel!) voor het Vast Wervingssecretariaat – werd hij communicatieverantwoordelijke en woordvoerder van de Vlaamse Milieumaatschappij. De VMM is een overheidsinstelling die o.m. de water- en luchtkwaliteit onderzoekt. Hij informeerde de bevolking over zaken als zwemwaterkwaliteit en ozonproblemen in de zomer.
In “Golfbreker” met Martin De Jonghe (Blankenberge, 11 juli 1995)
Informatie over zwemwaterkwaliteit op de verdwaalpalen.
Er bestaan historische beelden van Vandaele die het tv-journaal te woord staat tussen smeulende hopen papier. Bij een protestactie tegen het Mest Actie Plan was een groep landbouwers immers de kantoren van de VMM binnengevallen en staken ze de dossiers in brand.
Tussen de soep en de patatten ontwikkelde hij het project Floepje, de vliegende vis die de kinderen uitlegt wat goed is en wat slecht is voor het milieu. Floepje werd intussen vertaald in 10 talen.
In 1998 keerde hij terug naar de samenwerking met de Nederlanders (zeg nooit “Hollanders”!). Op verzoek van toenmalig minister-president Van den Brande werd hij algemeen secretaris van de Commissie voor het Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland (http://www.cvn.be) , bevoegd voor cultuur, onderwijs, wetenschappen, media, welzijn. Leden van de commissie waren en/of zijn bv. Hugo Weckx, Roger Dillemans, Jozef Deleu, Monica Van Paemel, Alida Neslo, Guy Janssens, Herman Balthazar, Wivina Demeester… Allen “heren en dames van stand” dus.
In gesprek met Herman Balthazar, toen gouverneur van Oost-Vlaanderen (Culturele Conferentie Gent, 27 november 1999)
Wilfried Vandaele en Piet Piryns op studiedag over tv-coproducties (Vlaams Parlement, 19 april 2002)
Geert Bourgeois en Hugo Weckx op de voorstelling van een rapport over de samenwerking tussen de Vlaamse en de Nederlandse omroepen. Links op de foto: Wilfried Vandaele, auteur van het rapport (december 2005).
Op 17 maart 2006 organiseerde Vandaele met zijn medewerkers een Nederlands-Vlaamse Conferentie over Cultureel Erfgoed in de gebouwen van de Tweede Kamer (Den Haag). Hij nam ook het initiatief tot een themadag over Digitale Cultuurkanalen (Brussel, 24 november 2006)
Nadat CVN een jaar of vijf eerder een onderzoek had uitgevoerd naar de positie van het Nederlands als voertaal aan de universiteiten, vroeg CVN in 2007 aan prof.dr. Magda Devos (Universiteit Gent) om na te gaan of de situatie intussen veranderd was. Dat bleek inderdaad het geval: in Nederland heeft de dijkbreuk plaatsgehad en wordt al heel vaak in het Engels gedoceerd. Ook in Vlaanderen neemt die druk toe.
Als afgeleide van zijn beroep en van zijn politieke bezigheden had Vandaele zitting in enkele interessante raden en commissies. Zo was hij lid van de Museumraad van het Kunstmuseum aan Zee, de nieuwe instelling die was ontstaan uit het samengaan van het Provinciaal Museum voor Moderne Kunst (PMMK) en het museum van de stad Oostende.
Vandaele was ook lid van de Scheldemondraad, een samenwerkingsverband tussen de provincies West- en Oost-Vlaanderen en Zeeland.
Hij was voorzitter van het College van Toezicht van de vzw Centrum voor Informatica (Cevi), waar naast Oost- en West-Vlaanderen tal van gemeenten bij aangesloten zijn.
Bij de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, het adviesorgaan van de Nederlandse Taalunie, was hij waarnemend lid. Het Taalunieverdrag regelt de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen op het gebied van taal en letteren.
Op maandag 13 juli 2009 legde Wilfried Vandaele de eed af als lid van het Vlaams Parlement. Daarmee stuurt De Haan voor het eerst in de geschiedenis iemand naar het parlement. Omdat het mandaat van Vlaams Volksvertegenwoordiger niet verenigbaar is met dat van provincieraadslid, nam Vandaele na 15 jaar ontslag uit de provincieraad van West-Vlaanderen. Hij bleef wel schepen in De Haan, tot eind 2012.
Op 27 april had in Den Haag het jaarlijkse “Feest van de journalistiek” plaats, waarbij de prijzen voor de beste artikelen, radio- en tv-programma’s werden uitgereikt.
700 beroepsjournalisten waren aanwezig. Er waren twee Vlaamse gastprekers: Geert Buelens en Bart De Wever. Wilfried Vandaele, die voor hij Vlaams parlementslid werd, algemeen secretaris was van het Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland, was een van de eregasten. Op de foto zit hij naast J. van Aertsen, burgemeester van Den Haag en gewezen minister en J. Daalmeijer, toen directeur van de Nederlandse Programma Stichting (NPS) en nu voorzitter van de Raad voor Cultuur in Nederland.
Wilfried Vandaele met minister Geert Bourgeois op studiedag Toerisme in Nieuwpoort
(oktober 2011)
Op 9 januari 2013 legde Vandaele de eed af als gemeenschapssenator. Hij volgde Bart De Wever op, die burgemeester werd van Antwerpen.
In 2014 werd Wilfried Vandaele opnieuw verkozen tot Vlaams volksvertegenwoordiger. Het Vlaams parlement duidde hem aan als ondervoorzitter van het parlement. Hij werd ook opnieuw (deelstaat)senator.
Bij de parlementsverkiezingen van 26 mei 2019 verloor de N-VA in West-Vlaanderen zowat een derde van haar kiezers. Wilfried Vandaele stond op de 4e plaats van de lijst voor het Vlaams Parlement en haalde 13.583 voorkeurstemmen, 3e meest van de lijst.
Vandaele werd dus opnieuw verkozen tot Vlaams volksvertegenwoordiger en startte daarmee zijn 3e zittingsperiode.
Op 12 juli 2019 werd Vandaele door het Vlaams Parlement aangeduid als voorzitter van het Vlaams Parlement.
De Vlaamse onderhandelaars kwamen op 30 september tot een nieuw Vlaams regeerakkoord en enkele dagen later werden de ministerposten en de voorzitter van het Vlaams parlement toegewezen. Tijdens de eedaflegging van woensdag 2 oktober werd de nieuwe Vlaamse regering en de nieuwe parlementsvoorzitter geïnstalleerd. Wilfried Vandaele werd opgevolgd door Liesbeth Homans.
De fractie van de N-VA verkoos de dag nadien Vandaele tot nieuwe fractievoorzitter van de N-VA in het Vlaams Parlement.